Ravza Yayınları Akıl Kitabı 6 - Aklın Çeşitli Tarifleri

İnsanın eşrefi mahlukat kılınmasına ve halife olarak tayin edilmesine sebep olan şey, akıldır.; Akıl, insanın ilahî bir yetisidir ve bu yönüyle, duyular ve duygular(hevâ-tutkular)dan ayrılır.; Akıl, bilimsel faaliyetlerde, felsefî ve dinî meselelerde yol gösterici mercidir.; Dolayısıyla, bilimsel faaliyetlerin temelinde duyular haricinde akıl bulunmaktadır.; Felsefe ve özellikle gelenekte en değerli ilim kabul edilen metafiziğin üzerine inşa edildiği kaynak akıldır.; Dinî meselelerin anlaşılması, yorumlanması ve uygulanmasında da akıl gereklidir çünkü din akıl sahibi varlıklara gönderilmiştir.; Tüm bu önemli fonksiyonlarına binaen, dinî ilimler içerisinde akla en çok vurgu yapan ve en temel İslâmî ilim olan kelam ilmine “akliyyât” denilmiştir.; Akıl tanımı ayrıca insan tanımı ile de yakından alakalıdır.; İnsana manevi bir değer atfeden geleneğe göre akıl, ilahî ve manevi bir cevherdir.; Diğer taraftan aklın sadece görünen evrende söz sahibi olabileceğini iddia edenlere göre ise insan, sadece görünen tarafından ibarettir; ulvi ve manevi bir tarafı olmayan sıradan (diğer türlere göre biraz daha gelişmiş) bir canlıdır.; Zikredilen bu hususlardan dolayı aklın tarifi, bilim ve felsefe anlayışını etkilemekte aynı zamanda bilim-felsefe-din ilişkisini de şekillendirmektedir.; Diğer taraftan akıldan anlaşılan mana, tüm bu sayılan neticelerin sonucu olarak insan tanımını da etkilemektedir.; Çalışmamız, aklın tarifinden hareketle, dinî ve felsefî ilimlerde aklın nasıl kullanıldığı ve kullanım biçiminden kaynaklı olumlu –olumsuz yönleri gibi konuları içermektedir.; Kitabımızın okuyuculara faydalı olmasını temenni eder, yazar arkadaşlar başta olmak üzere tüm emeği geçenlere teşekkürlerimi arz ederim.